Σε κρίση πανικού βρίσκεται ο Δήμος Λαγκαδά καθώς σύμφωνα με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής καταθέτει αγωγή για σχόλια σε μέσο κοινωνικού δικτύου κατά Προέδρου Ενότητας κατά Υποψηφίου της Παράταξης του σημερινού Δημάρχου μέλος της Πρωτοβάθμιας Επιτροπής και κατά Δημότη .
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΚΑΤΟΠΙΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ
ΘΕΜΑ: Παροχή γνωμοδότησης για την κατάθεση αγωγής αδικοπραξίας
ΣΧΕΤΙΚΑ: Αναρτήσεις σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης (facebook) με περιεχόμενο που βλάπτει την ομαλή λειτουργία, προσβάλλει το υπαλληλικό προσωπικό και το εποπτεύον πολιτικό προσωπικό του Δήμου και διαδίδει φήμες που είναι ψευδείς και θέτουν σε κίνδυνο την αξιοπιστία των υπηρεσιών του Δήμου
κατόπιν προφορικής εντολής που δόθηκε στην Υπηρεσία μας αναφορικά με την δυνατότητα κατάθεσης αγωγής με ενάγοντα τον Δήμο κατά φυσικών προσώπων που με αναρτήσεις τους σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης (facebook) προσέβαλαν το κύρος και την αξιοπιστία του υπαλληλικού προσωπικού του Δήμου και ειδικότερα το Τμήμα Προμηθειών, αλλά και του εποπτεύοντος αυτού πολιτικού προσωπικού, καθώς και των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, με την διασπορά αναληθών φημών με σκοπό την δυσλειτουργία του Δήμου και
την υποβάθμιση της ικανότητας, της αντικειμενικότητας και της τιμιότητας των στελεχών του – υπαλλήλων του, παρακαλούμε να λάβετε υπόψη τα εξής:
Αρχικά, το νομικό πρόσωπο, αφού διαθέτει ικανότητα δικαίου και ικανότητα προς δικαιοπραξία (αρ. 61 και αρ. 70 ΑΚ), έχει επιπλέον δικαίωμα επί της προσωπικότητας αυτού ως προς τις εκφάνσεις της πίστεως, της επαγγελματικής υπολήψεως, της φήμης, του κύρους, του επαγγέλματος, του μέλλοντος και των λοιπών αναγνωριζόμενων σ’ αυτό άυλων αγαθών (βλ. ΕφΑΘ 7143/2007, ΔΕΕ 2008, 193, Απ. Γεωργιάδη, Γενικές Αρχές Αστικού Δικαίου, 2007, σ. 105, του ίδιου, Γενικό Ενοχικό Δίκαιο, 1999, σ. 613, Αικ. Φουντεδάκη, Σ.Ε.Α.Κ., τ. I, 2010, εισαγωγικές παρατηρήσεις στα αρ. 57-60 ΑΚ αρ. 14).
Σε περίπτωση προσβολής της προσωπικότητάς του ως προς οποιαδήποτε εκ των προδιαληφθεισών εκδηλώσεων δικαιούται, συνεπώς, να ζητήσει, δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, προστασία, η οποία έγκειται σε πληρωμή χρηματικού ποσού, δημοσίευμα ή οτιδήποτε άλλο επιβάλλεται από τις περιστάσεις. Σύμφωνα άλλωστε με τη ρύθμιση του άρθρου 920 ΑΚ, η οποία τυγχάνει ειδικότερη εκείνων των άρθρων 57, 59 και 914 ΑΚ, «όποιος, γνωρίζοντας ή υπαίτια αγνοώντας, υποστηρίζει ή διαδίδει αναληθείς
ειδήσεις που εκθέτουν σε κίνδυνο την πίστη, το επάγγελμα ή το μέλλον άλλου, έχει την υποχρέωση να τον αποζημιώσει». Η θέσπιση της προπαρατεθείσας ειδικής διατάξεως κρίθηκε αναγκαία, ώστε να μη δημιουργούνται αμφισβητήσεις για το εάν τα προστατευόμενα μέσω αυτής αγαθά αποτελούν ή όχι εκφάνσεις του γενικού και απόλυτου δικαιώματος στην προσωπικότητα.
Επιπλέον, κατά τη ρύθμιση του άρθρου 57 ΑΚ, όποιος προσβάλλεται παρανόμως στην προσωπικότητά του έχει το δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον, ενώ δυνάμει αυτής του άρθρου 59 ΑΚ, το δικαστήριο διά της αποφάσεώς του, κατόπιν αιτήσεως του προσβληθέντος και αφού λάβει υπόψη το είδος της προσβολής, μπορεί να καταδικάσει τον υπαίτιο και σε ικανοποίηση της ηθικής βλάβης του προσβληθέντος και ειδικότερα να τον υποχρεώσει σε πληρωμή χρηματικού
ποσού, δημοσίευμα ή οτιδήποτε άλλο επιβάλλεται από τις περιστάσεις. Προστατεύονται έτσι η προσωπικότητα (αρ. 5§1 Σ.) και κατ’ επέκταση η αξία του ανθρώπου ως ατομικό δικαίωμα κατοχυρωμένο από τη διάταξη του άρθρου 2§1 του Συντάγματος.
Ως προσωπικότητα νοείται περαιτέρω το πλέγμα των εννόμων αγαθών, τα οποία συνθέτουν την υπόσταση του προσώπου, είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με αυτό και αποτελούν, σύμφωνα με τις εκάστοτε κρατούσες αντιλήψεις, την ατομικότητα και τη μοναδικότητα του ανθρώπου ως έμβιου, έμψυχου, πνευματικού και κοινωνικού όντος, περιλαμβανόμενα στην έννοια της σωματικής, πνευματικής και ηθικής ύπαρξης του ανθρώπου και της ιδιωτικής του ζωής. Τα περί ων ο λόγος αγαθά δε συνιστούν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επιμέρους εκφάνσεις του ενιαίου δικαιώματος επί της προσωπικότητας, πλην όμως η προσβολή τους θίγει τη
συνολική έννοια της προσωπικότητας.
Τέτοια προστατευόμενα αγαθά αποτελούν, μεταξύ άλλων, η τιμή και η υπόληψη κάθε ανθρώπου.
Προϋποθέσεις για την προστασία της προσωπικότητας μέσω των προεκτεθεισών ρυθμίσεων συνιστούν: α) η ύπαρξη προσβολής της
προσωπικότητας με πράξη ή παράλειψη έτερου προσώπου που διαταράσσει μία ή περισσότερες εκδηλώσεις της σωματικής, ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής ατομικότητας του βλαπτομένου κατά τη στιγμή της προσβολής,
β) το παράνομο της προσβολής, η οποία δηλαδή επέρχεται άνευ δικαιώματος ή επί τη βάσει τέτοιου, που ωστόσο είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας στο πλαίσιο της έννομης τάξεως είτε ασκείται καταχρηστικώς υπό την έννοια των διατάξεων των άρθρων 25§3 του Συντάγματος και 281 ΑΚ, και γ) το πταίσμα του προσβολέα, όταν πρόκειται ειδικότερα περί επιδικάσεως χρηματικής ικανοποιήσεως ένεκα ηθικής βλάβης εξαιτίας της παράνομης προσβολής της προσωπικότητας, ενώ ως προς την άρση της προσβολής και την παράλειψή της στο μέλλον η ευθύνη ένεκα προσβολής της προσωπικότητας τυγχάνει αντικειμενική, ήτοι ανεξάρτητη πταίσματος του προσβολέα (βλ. ΟλΑΠ 2/2008, ΤΝΠ ΔΣΑ).
Στην εν λόγω περίπτωση, η παράνομη και συγχρόνως υπαίτια προσβολή της προσωπικότητας αποτελεί ειδικότερη μορφή αδικοπραξίας, οπότε εφαρμόζονται επιπροσθέτως οι ρυθμίσεις των άρθρων 914, 919, 920 και 932 ΑΚ, ενώ στερείται σημασίας για το χαρακτήρα της προσβολής ως παράνομης η φύση της τυχόν παραβιαζόμενης διατάξεως, η οποία μπορεί να εντάσσεται σε οποιοδήποτε κλάδο ή τμήμα του δικαίου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω νομολογημένα και καθόσον στις σχετικές αναρτήσεις αναφέρεται επί λέξει:
«Ψάξε λίγο και το προμηθειών…και θα δεις…υπάλληλος που είναι υπεύθυνος για τις παιδικές χαρές δεν είναι τυχαίο να έχει και παιδότοπο…καθώς δεν είναι τυχαίο επί 12 χρόνια να είναι ο ίδιος στο προμηθεών…», «…ας μας πει η γενική γραμματέας και ο υπάλληλος των προμηθειών που τον ανέθεσαν υπεύθυνο…τυχαίο παντός δεν είναι που ο Κ… έχει παιδότοπο και τρώει με χρυσά κουτάλια…μέχρι και στον αδερφό του έδωσε δουλειά στις Σέρρες απευθείας ανάθεση…», «Πολλά λεφτά πηγαίνουν, πήγαιναν και δυστυχώς πηγαίνουν σε
ιδιωτικές τσεπούλες.
Όποιος έχει την κουτάλα θα γευτεί μέλι αλλά κάπου ας υπάρχει και ένα φρένο» και «ΚΑΠΟΙΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΠΑΡΤΥ»,
είναι φανερό ότι τόσο ο διαχειριστής της σελίδας ο οποίος αποδέχεται τους ανωτέρω ισχυρισμούς ή τους ανέγραψε ο ίδιος, όσο και οι τρίτοι που ανέγραψαν τα ανωτέρω, ενώ γνωρίζουν ότι αυτά είναι αναληθή και προσβάλλουν την αξιοπιστία και το κύρος του Δήμου και των οργάνων του στην διαδικασία της προμήθειας αγαθών ή στην ανάθεση εργασιών ή έργων, αφού επικαλούνται ψευδή γεγονότα ως αληθή και με προφανή σκοπό να βλάψουν τον Δήμο στο σύνολό του.
Επειδή οι ισχυρισμοί είναι αναληθείς και αναγράφονται με σκοπό να προσβάλλουν τα όργανα του Δήμου και τις διαδικασίες που ακολουθούνται, ενώ για τις συγκεκριμένες περιπτώσεις των παιδικών χαρών (όπως και στις υπόλοιπες) δεν προβλήθηκε οποιαδήποτε ένσταση ή προδικαστική προσφυγή κατά της διακήρυξης ή της διαδικασίας και δεν προσβλήθηκαν οι αποφάσεις της Επιτροπής Σας ή των οργάνων ως παράνομες ή παράτυπες. Είναι ακόμη λογικό ο απροσδιόριστος αριθμός των ανθρώπων που ανέγνωσαν τα σχόλια να αποκόμισε μία απολύτως εσφαλμένη και άκρως υποτιμητική για τον Δήμο άποψη, ειδικά όταν οι αναφορές έγιναν χωρίς την δυνατότητα της απάντησης, με θετική εκφορά λόγου και με τον πλέον απόλυτο τρόπο.
Κατόπιν αυτών και με σκοπό τη διαφύλαξη του κύρους του Δήμου και των εντεταλμένων οργάνων του, εισηγούμαι στην Επιτροπή Σας, την άσκηση αγωγής από τον Δήμο κατά των προσώπων που εν γνώση τους ανέγραψαν ανακρίβειες, με σκοπό να πληγεί το κύρος και η αξιοπιστία του Δήμου και των οργάνων του, αλλά και του διαχειριστή της σελίδας του μέσου κοινωνικής δικτύωσης, ο οποίος παρέλειψε να μέμψει ή να διαγράψει αυτές τις ανακρίβειες, αποδεχόμενος τες. Εφόσον αχθείτε στην απόφαση της άσκησης αγωγής, θα πρέπει να προσδιορίσετε και το ποσό της ηθικής βλάβης που θα αναζητηθεί από τους υπαίτιους, καθώς και εάν το ποσό αυτό σε περίπτωση ευδοκίμησης της αγωγής θα αποδοθεί στον Δήμο ή σε κάποιο άλλο κοινωνικό φορέα.
Είναι δεδομένο ότι και τα φυσικά πρόσωπα, υπάλληλοι ή αιρετοί που θίγονται από τις αναφορές, δύνανται αυτοτελώς να ασκήσουν, τόσο αγωγή όσο και μήνυση, κατά των υπαιτίων.
