Νέο πλαίσιο για την έκδοση πιστοποιητικού διαθήκης
Με την εφαρμογή του νόμου 5134/2024 και την ενοποίηση του πρώτου βαθμού δικαιοδοσίας με τον νόμο 5108/2024, σημειώνονται σημαντικές αλλαγές στη διαδικασία που αφορά τη δημοσίευση της ιδιόγραφης διαθήκης και την κήρυξή της ως κυρίας. Η χορήγηση του πιστοποιητικού περί δημοσίευσης ή μη διαθήκης πραγματοποιείται πλέον αποκλειστικά από τα Πρωτοδικεία, μετά την κατάργηση των Ειρηνοδικείων ως βαθμού δικαιοδοσίας.
Οι αλλαγές στη διαδικασία δημοσίευσης ιδιόγραφης διαθήκης
Με βάση τη νέα νομοθεσία (νόμος 5134/2024 – ΦΕΚ Τεύχος Α 146/11.09.2024), τροποποιείται το άρθρο 808 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Πλέον, η διαδικασία δημοσίευσης διαθήκης διενεργείται από τον δικαστή του μονομελούς πρωτοδικείου, ο οποίος καταχωρίζει τη διαθήκη στο σχετικό πρακτικό.
Ειδικότερα, η κήρυξη της ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας προϋποθέτει την πιθανολόγηση της γνησιότητας της γραφής και της υπογραφής του διαθέτη. Σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει συγγενική σχέση μέχρι και τέταρτου βαθμού ή σύζυγος του διαθέτη, προβλέπεται υποχρεωτικά γραφολογική πραγματογνωμοσύνη και ενημέρωση του Ελληνικού Δημοσίου.
Ηλεκτρονική διαδικασία και νέα Πρωτοδικεία
Η αίτηση για χορήγηση πιστοποιητικού περί δημοσίευσης ή μη διαθήκης μπορεί πλέον να υποβληθεί ηλεκτρονικά μέσω της διαδικτυακής πύλης www.solon.gov.gr. Παράλληλα, λειτουργεί και η ηλεκτρονική παραλαβή πιστοποιητικών διαθηκών, αποποιήσεων, ανακοπών, κληρονομητηρίων και ενδίκων μέσων.
Με την εφαρμογή του νέου δικαστικού χάρτη (νόμος 5108/2024), καταργήθηκαν τα Ειρηνοδικεία και δημιουργήθηκαν πέντε νέα περιφερειακά Πρωτοδικεία στην Αττική (Αμαρουσίου, Ελευσίνας, Κρωπίας, Καλλιθέας και Περιστερίου), ενώ το Πρωτοδικείο Αθηνών διατηρεί την ευρύτερη αρμοδιότητα στις περισσότερες περιοχές της Αττικής.
Δικαιολογητικά για τη χορήγηση πιστοποιητικού
Για την αίτηση χορήγησης του πιστοποιητικού περί δημοσίευσης ή μη διαθήκης απαιτούνται τα εξής:
- Φωτοαντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας του αιτούντος
- Αντίγραφο της Ληξιαρχικής Πράξης Θανάτου
- Μεγαρόσημο 3 ευρώ για την αίτηση και 2 ευρώ για κάθε αντίγραφο (ηλεκτρονικό παράβολο)
Οι νέες αλλαγές εκσυγχρονίζουν και ψηφιοποιούν τη διαδικασία δημοσίευσης και πιστοποίησης των διαθηκών, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την αποδοτικότητα των δικαστικών υπηρεσιών. Οι πολίτες θα πρέπει να είναι ενήμεροι για το νέο πλαίσιο που ισχύει από τον Σεπτέμβριο του 2024.