Διπλωματική εργασία για την αποκατάσταση και επανάχρηση της οικίας Χατζή-Χατζηχριστάκη της Όσσας
Μια εξαιρετικά πρωτότυπη ως προς τη σύλληψη και το περιεχόμενο διπλωματική εργασία για την διατηρητέα οικία Χατζή-Χατζηχριστάκη της Όσσας παρουσιάστηκε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2023, στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του Α.Π.Θ., η φοιτήτρια αρχιτεκτονικής Μαρία Τρικάλη παρουσίασε την διπλωματική της εργασία με θέμα «Αποκατάσταση και επανάχρηση της οικίας Χατζή-Χατζηχριστάκη στην Όσσα Λαγκαδά», με επιβλέπουσα την αναπληρώτρια καθηγήτρια κ. Μαρία Δούση και επιτροπή αποτελούμενη από τους Δ. Θωμόπουλο, Δ. Κονταξάκη και Χ. Χριστοδούλου.
Η εργασία αποτυπώνει, αναλύει, παρουσιάζει τις κατασκευαστικές φάσεις, την τυπολογία, μορφολογία, παθολογία του νεότερου μνημείου και καταλήγει στην παρουσίαση ενός εντυπωσιακού -αλλά ταυτόχρονα ρεαλιστικού- σεναρίου-κτιριολογικού προγράμματος με τη νέα προτεινόμενη χρήση του κτιρίου ως ξενώνα.
Η πρόταση συνοδεύεται από σχέδια κατόψεων, όψεων και τριασδιάστατων αναπαραστάσεων που συμπληρώνονται από μια εντυπωσιακή μακέτα με κατασκευαστικές λεπτομέρειες, κάνοντας πλήρως ευανάγνωστη και κατανοητή την πρόταση του σεναρίου.
Δεν περιορίζεται όμως μόνο στο χαρακτηρισμένο διατηρητέο κτίριο, αλλά επεκτείνεται σε όλο το οικοδομικό τετράγωνο, με την παρακείμενη ιδιοκτησία, αλλά και τα δύο εμπορικά μαγαζάκια της Πάνω Αγοράς, αντιμετωπίζοντάς τα ως ένα ενιαίο σύνολο μελέτης που λειτουργούν συμπληρωματικά και υποστηρικτικά του ξενώνα αναφοράς. Αυτά, με τις ανάλογες μετατροπές, λειτουργούν ως χώροι υποδοχής, καθιστικού, πρωινού και διοίκησης, ενώ ο περιβάλλων χώρος με την ενοποιημένη αυλή δίνει πολύτιμο ζωτικό χώρο και αναδεικνύει τον όγκο και τη συνολική εικόνα του μνημείου.
Ομολογουμένως, η πρόταση εντυπωσιάζει με την πρωτοτυπία και την τολμηρή σύλληψη ενός τέτοιου υποθετικού σεναρίου, που όμως δεν στερείται ρεαλιστικότητας και δυνατότητας υλοποίησης σε έναν οικισμό όπως αυτόν της Όσσας, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως δυναμικός, ελκυστικός στον επισκέπτη και με συγκριτικά πλεονεκτήματα τοποθεσίας, κλίματος, αυθεντικότητας και στοιχείων πολιτιστικής κληρονομιάς, που με πείσμα προσπαθούν να αναδείξουν ο Σύλλογος Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα» και η Τοπική Κοινότητα Όσσας.
Η κ. Μ. Τρικάλη εξέφρασε τις ευχαριστίες της στην επιβλέπουσα καθηγήτρια κ. Μαρία Δούση, στον ομότ. καθηγητή αρχιτεκτονικής κ. Μιχαήλ Νομικό για τις πολύτιμες συμβουλές και επισημάνσεις του, στον Δήμο Λαγκαδά για τη διευκόλυνση μελέτης του κτιρίου και στον συντηρητή αρχαιοτήτων και Τοπικό Σύμβουλο Όσσας κ. Άγγελο Μήτσα για τη συνολική βοήθειά του στη διάρκεια της εργασίας.
Η Κοινότητα Όσσας και ο Σύλλογος Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα» έχουν επισημάνει κατ’ επανάληψη ότι η διατηρητέα από το ΥΠ.ΠΟ.Α. οικία Χατζή-Χατζηχριστάκη, ιδιοκτησία του Δήμου Λαγκαδά, δυστυχώς καταρρέει καθημερινά, καθιστώντας το μνημείο ολοένα και πιο ευάλωτο από τη φθορά του χρόνου. Η δημιουργική συνεργασία Πανεπιστημίου και Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποτελέσει μία ευκαιρία για την προσέγγιση τέτοιων μελετών που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ρεαλιστικά σενάρια τοπικής ανάπτυξης. Έχει ωριμάσει ο χρόνος ο Δήμος Λαγκαδά να αναλάβει -επιτέλους- σοβαρές πρωτοβουλίες, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού-Αθλητισμού και την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, για τη διάσωση αυτού του «πολύπαθου» μνημείου, που έχει μελετηθεί διεξοδικά και υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις για την ανάδειξή του.
Σε έναν ιστορικό οικισμό, όπως αυτόν της Όσσας, που το αρχιτεκτονικό του απόθεμα έχει υποστεί σοβαρές βλάβες και έχει συρρικνωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, οφείλουν Τοπική Αυτοδιοίκηση και Πολιτεία να λάβουν άμεσα μέτρα και πρωτοβουλίες για τη διάσωση ενός από τα τελευταία δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, που χαρακτηρίζουν τον οικισμό, του δίνουν προστιθέμενη αξία και θα αναβαθμίσουν την εικόνα και τη φυσιογνωμία του.
Η Κοινότητα Όσσας και ο Σύλλογος Οσσαίων «Η Αγία Κυράννα» εύχονται καλή σταδιοδρομία στην φοιτήτρια-αρχιτέκτων και ευχαριστίες στους καθηγητές του Α.Π.Θ. για την ευγενική συνεργασία τους! Η Όσσα επικροτεί και θα συνεχίσει να ενισχύει και να είναι δίπλα σε τέτοιες προσπάθειες!
